Vrachtwagenchauffeurs die moeten overnachten in een snikhete cabine (zonder standairco), zitten de volgende dag minder uitgerust en geconcentreerd achter het stuur. Dat leidt volgens hen tot gevaarlijke situaties. Dat blijkt uit een enquête van CNV Vakmensen onder 327 chauffeurs. “We willen dat alle vrachtwagens worden voorzien van een standairco. Zo’n investering in veiligheid moet geen keus zijn, maar een vanzelfsprekendheid”, vindt Tjitze van Rijssel van CNV Vakmensen.
De CNV-onderhandelaar brengt deze eis in bij het cao-overleg. De onderhandelingen hierover starten op dinsdag 26 november. De uitslag van de enquête (zie bijlage) liegt er volgens hem niet om. “Te veel werkgevers zijn niet bereid om te investeren in goede voorzieningen, die de verkeersveiligheid vergroten en de arbeidsomstandigheden van chauffeurs verbeteren. We horen van te veel chauffeurs dat ze afgelopen zomer in een snikhete cabine moesten overnachten, zonder standairco. Dat is onacceptabel, het is vragen om ongelukken.”
Meeste chauffeurs hebben geen standairco
In totaal 327 chauffeurs vulden de enquête in. Verreweg de meesten van hen (80 procent) hadden géén standairco in hun cabine. Zij ervaren vermoeidheid en concentratieverlies en waarschuwen voor een groter risico op ongelukken. Een paar reacties:
“Ik kan niet in slaap komen en ben dus niet goed uitgerust, waardoor de luikjes weleens dicht vallen af en toe.”
“Afgelopen week drie nachten in de vrachtwagen moeten slapen. Ik was blij dat het vrijdagavond was. Ik was totaal afgebrand, moe en merkte aan mijzelf dat ik snel geïrriteerd raakte. Vrijdagavond thuis als een blok in slaap gevallen.”
“Je voelt je ’s morgens nog moe door te weinig slaap, met als gevolg dat de oogjes onder het rijden nog weleens dicht willen zakken, terwijl je door moet. Je reageert minder alert. Erg gevaarlijk, vind ik zelf.”
“Geen goede nachtrust en de volgende dag nog slaperig en moe. Je krijgt een boete als je een hond in een snikhete auto achterlaat, maar de werkgever laat z’n personeel rustig in de vrachtwagen overnachten.”
Aangekaart bij werkgever
Van de chauffeurs zonder standairco heeft een grote groep (vier op de tien) dit aangekaart bij de werkgever. Concreet hebben zij gevraagd om een standairco. De werkgevers reageerden vrijwel zonder uitzondering negatief, met als vaakst gehoorde reacties: te duur, niet nodig, onzin, stel je niet aan, past niet in beleid, komt later wel. Sommige chauffeurs hebben aangeboden om de standairco gedeeltelijk zelf te betalen of er overuren voor in te leveren, maar zelfs dat wordt geweigerd.
Nieuwe vrachtwagens
Veel chauffeurs zien intussen dat hun werkgever bij nieuwe vrachtwagens wél meteen een standairco laat inbouwen. Van Rijssel: “Dat is een positieve ontwikkeling, maar het leidt intussen wel tot een tweedeling in het wagenpark: nieuwe wagens met een standairco en oudere vrachtwagens waarvoor die investering niet meer wordt gedaan. Dat is een onwenselijke situatie. Wij willen dat alle vrachtwagens een standairco krijgen. En sowieso een verbod op het slapen in een cabine, als daar geen standairco in zit.”
Goedkope slaapplek
In de Europese wetgeving is geregeld dat chauffeurs ervoor mogen kiezen om de rusttijd in de cabine door te brengen, als er behoorlijke slaapfaciliteiten zijn. Van Rijssel: “Helaas is die keuzevrijheid in de praktijk beperkt. Als er een slaapplek is, gaat de werkgever ervan uit dat de chauffeur daar ook gebruik van maakt. Met deze goedkope slaapplaats op de werkplek besparen transportwerkgevers veel geld op hotelkosten. Dus een investering in een standairco kan er dan wel vanaf, lijkt mij zo.”
Winnaar van de actie ‘Gratis standairco’
Om op een ludieke manier aandacht te vragen voor het onderwerp, deelt CNV Vakmensen een gratis standairco uit aan een van de deelnemers aan de enquête. Winnaar is de 40-jarige Maurice Rijcken. Hij werkt bij Transporten Veens Herveld uit Andelst, een transportbedrijf met zo’n vijftig wagens. “Ik krijg binnenkort een nieuwe wagen en daar wordt-ie nu meteen ingebouwd. Ik ben er hartstikke blij mee. Ik doe veel trailervervoer, van een haven naar de klant. Het zijn vaak langere ritten en dan overnacht ik nogal eens in de wagen. Op warme dagen krijg je de wagen gewoon niet koel. Als het te gek is laat ik de motor nog weleens draaien, maar ja, dat is eigenlijk ook weer niet zo goed. Ik denk dat m’n collega’s wel wat jaloers zijn hoor, dat ik straks een wagen met standairco heb. Er wordt wel over gepraat. Ze zeiden al voor de grap, we komen straks wel met z’n allen bij jou uitrusten.”
